6 Şubat tarihli deprem sonrası kurulan Afet Yeniden İmar Fonu, iki yıl geçmesine rağmen hala belirsizlikler içinde. Fon'un işleyişi ve mali durumu hakkında yeterli bilgi yok. Kamuoyunun merak ettiği sorular yanıt bekliyor.
Afet Yeniden İmar Fonunun Kurulması Hakkında Kanun, 21 Mart 2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu Fon, 6 Şubat tarihli depremin yaralarını sarmak amacıyla oluşturuldu. Kanun’un birinci maddesinde, deprem sonrası yaraları sarmak maksadıyla kurulduğu açıkça belirtilmektedir. Ancak, bu fonun işleyişi ve etkinliği konusunda ciddi belirsizlikler söz konusudur.
Fon, Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı bir tüzel kişilik olarak tanımlanmıştır. Ancak, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın internet sitesinde bu Fon ile ilgili herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Bu durum, kamuoyunda Fon’un işleyişi hakkında soru işaretleri yaratmaktadır. Fon’un kuruluş amacına ulaşabilmesi için gerekli adımların atılması gerekmektedir.
Afet Yeniden İmar Fonu, yurt içi ve yurt dışı kaynaklı her türlü nakdi bağış, yardım, hibe ve kredileri kabul edebilecektir. Ancak, Fon’un mali durumu ve bütçeden ne kadar aktarıldığı gibi konular hakkında yeterli bilgi mevcut değildir. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, depreme harcanan büyük miktarlara dikkat çekmesine rağmen, Fon’un işleyişi hakkında açıklama yapmamıştır.
Fon’un kasasında biriken paralar, Yönetim Kurulu tarafından onaylanan projelere aktarılacaktır. Ancak, bu süreçte şeffaflık sağlanmadığı için kamuoyunda güven kaybı yaşanmaktadır. Fon’un kuruluş amacı olan deprem yaralarını sarmak için gerekli adımların atılmadığı görülmektedir.
Fon, yapılan bağışlar için çeşitli vergi istisnaları sunmaktadır. Fon’a yapılan bağışlar, gelir ve kurumlar vergisi açısından indirim konusu yapılabilecektir. Bu durum, bağışçıların Fon’a destek vermesini teşvik edebilir. Ancak, Fon’un işleyişi ve yönetimi hakkında yeterli bilgi olmaması, bu teşviklerin etkisini azaltmaktadır.
Fon’un faaliyetleri dolayısıyla yapılan işlemler, damga vergisi ve harçlardan muaf tutulacaktır. Ancak, bu muafiyetlerin ne ölçüde uygulanacağı ve bağışların nasıl değerlendirileceği konusunda belirsizlikler devam etmektedir. Kamuoyunun bu konudaki beklentileri karşılanmamaktadır.
İki yıl önce kurulan Afet Yeniden İmar Fonu, hala işleyişi ve yönetimi hakkında belirsizlikler taşımaktadır. Kamuoyunda, Fon’un yönetiminde kimlerin bulunduğu, bütçeden ne kadar aktarıldığı gibi birçok soru yanıt beklemektedir. Bu belirsizlikler, Fon’un kuruluş amacını sorgulatmaktadır.
Umarım, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu konuda bir açıklama yaparak kamuoyunu aydınlatır. Fon’un etkin bir şekilde çalışabilmesi için şeffaflık ve hesap verebilirlik sağlanması gerekmektedir. Aksi takdirde, deprem sonrası yaraların sarılması hedefi gerçekleşmeyecektir.