2023 Türkiye Ar-Ge ve İnovasyon Raporu'na göre, kamu AR-GE harcamalarının en yüksek payı savunma sanayisine ait. Ömer Özdinç, raporun detaylarını açıkladı.

2023 Türkiye Ar-Ge Raporu: Savunma Sanayisi Öne Çıkıyor

2023 itibarıyla Türkiye'de kamu AR-GE harcamalarının en yüksek payı savunma sanayisine ait oldu. SER Akademi, Türkiye 2024 Ar-Ge ve İnovasyon Raporu'nu yayımladı. Ömer Özdinç, raporun detaylarını açıkladı.

Kamu AR-GE Harcamalarında Savunma Sanayisinin Yükselişi

2023 yılı itibarıyla Türkiye'de kamu AR-GE harcamalarının en yüksek payı %43 ile savunma sanayisine ait oldu. SER Akademi, 'Türkiye 2024 Ar-Ge ve İnovasyon Raporu'nu yayımladı. Ömer Özdinç, raporun hazırlanmasında ulusal ve uluslararası veri setlerinin kullanıldığını belirtti. Özdinç, her yıl Türkiye'deki AR-GE ve inovasyon faaliyetlerinin fotoğrafını çekmeye çalıştıklarını ifade etti.

Özdinç, yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki hızlı yükselişe dikkat çekti. Özel sektörün bu alanlarda daha fazla katma değer üretmeye başladığını vurguladı. Ancak, bu alanlarda kat edilecek uzun bir yol olduğunu da belirtti. Savunma sanayisi, kamu AR-GE harcamalarının en çok arttığı sektör olarak öne çıkıyor.

AR-GE Çalışanları ve Sektörel Dağılım

Raporda yer alan bilgilere göre, Türkiye'de AR-GE çalışanlarının sayısı 2023'te 400 bine yaklaştı. Özel sektördeki AR-GE çalışanları %8,8 artış göstererek 207 bine ulaşırken, kamu sektöründeki araştırmacı sayısı %7 düştü. İmalat sektörü içinde en çok artışın havacılıkta görüldüğü ifade edildi.

Özdinç, havacılığı 'Türk inovasyon sisteminin parlayan yıldızı' olarak tanımladı. Ayrıca, AR-GE harcamalarının bölgelere göre dağılımında Batı Anadolu'nun (Ankara-Konya) birinci olduğunu ve İstanbul ile farkın açıldığını bildirdi. Bu durum, Türkiye'nin AR-GE alanındaki gelişimini göstermektedir.

AR-GE Harcamalarının Ekonomik Etkisi

AR-GE harcamalarının, %90 oranında artarak, gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki oranının %1,42'ye çıktığı belirtildi. Özdinç, GSYH içindeki AR-GE harcamalarının oranı bakımından Türkiye'nin OECD ülkeleri içinde 28. sırada olduğunu ifade etti. 5 yıllık artış göz önünde bulundurulduğunda ise 21. sırayı aldı.

Özdinç, harcamalarda yüksek artış olmasına rağmen bu göstergenin çok artmamasının önemli sebeplerinden birinin GSYH'de yaşanan yüksek artış olduğunu vurguladı. Bu durum, Türkiye'nin ekonomik büyüme sürecinde AR-GE harcamalarının önemini ortaya koymaktadır.

Teknoparkların Gelişimi ve İnovasyon

Teknoparklardaki firma sayısının 10 bini, istihdam sayısının ise 100 bini geçtiği bildirildi. Bu bölgelerde ihracat tutarının yıllık %67 artışla 2 milyar dolara yükseldiği vurgulandı. Özdinç, Türkiye'nin Küresel İnovasyon Endeksi'ndeki sıralamasının yükseldiğine dikkat çekti.

Bu iyileşmenin, ülkede AR-GE ve inovasyon sistemindeki yapısal dönüşümün sonucu olduğu ifade edildi. İmalat sektörünün ihracatının arttığı, şirket karlılık oranında ise değişim yaşanmadığı belirtildi. Yüksek teknoloji sektörünün diğer teknoloji birimlerine göre yavaşlamadan en az etkilenen alan olduğu kaydedildi.

KOBİ'lerin Yüksek Teknoloji Sektöründeki Rolü

Özdinç, yüksek teknoloji sektöründe firma sayısının %8 arttığını, cironun ise dolar bazında %7 düştüğünü ifade etti. Türkiye'nin araştırmacı sayısı açısından OECD ülkeleri içindeki yerine de dikkat çekildi. AR-GE tam zaman eşdeğeri (TZE) personel sayısında Türkiye, 8. sırada yer aldı.

KOBİ'lerin yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki yerine de değinildi. Yazılım sektöründe KOBİ'ler, 206 milyar lira ciroyla, sektördeki toplam gelirin %63'ünü oluşturdu. İstihdamın %76'sını da KOBİ'ler sağladı. Bu durum, KOBİ'lerin sektördeki önemini göstermektedir.